Lần đầu tiên ghi nhận chim quắm đen tại miền Trung
Trong một nghiên cứu mới đây, các nhà khoa học đã phát hiện nguyên nhân ung thư hay di căn đến phổi mà không phải các vị trí khác trên cơ thể. Các nhà khoa học tin rằng câu trả lời nằm ở mức aspartate cao, theo chuyên trang sức khỏe Healthline (Mỹ).Aspartate là một loại a xít amin có khả năng giúp tế bào ung thư phát triển mạnh trong phổi. "Chúng tôi phát hiện nồng độ aspartate trong phổi của những con chuột và bệnh nhân ung thư vú cao hơn những trường hợp không bị ung thư", nhà khoa học Ginevra Doglioni, người dẫn đến nghiên cứu tại Trung tâm Sinh học Ung thư của Viện Công nghệ Sinh học Flemish (Bỉ), cho biết.Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã kiểm tra tế bào từ khối u ung thư phổi. Họ phát hiện các a xít amin aspartate đã kích hoạt các cơ chế di truyền khiến ung thư phát triển mạnh hơn. Trên thực tế, aspartate được cơ thể sử dụng một cách tự nhiên để tạo ra protein. Chúng thường chỉ xuất hiện ở mức rất thấp trong máu. Thế nhưng, ở chuột và bệnh nhân ung thư di căn phổi thì aspartate tồn tại trong phổi với nồng độ cao.Về cơ bản, aspartate kích hoạt một protein bề mặt của tế bào ung thư và tạo ra phản ứng dây chuyền làm tăng khả năng thích nghi của tế bào ung thư. Nhờ đó, chúng sẽ phát triển nhanh hơn. Kết quả nghiên cứu được công bố trên chuyên san Nature.Nhóm nghiên cứu tin rằng những phát hiện mới này có thể dẫn đến những đột phá quan trọng giúp ngăn ngừa ung thư di căn đến phổi. Ngoài ra, họ cũng cho biết một số loại thuốc hiện tại có thể can thiệp vào quá trình di căn. Điều này mở ra hy vọng ngăn ngừa ung thư lan đến phổi, ngay cả khi tế bào bệnh đã lan đến các bộ phận khác của cơ thể.Các dấu hiệu cảnh báo ung thư di căn đến phổi là ho dai dẳng, khó thở, đau ngực, khàn giọng, mệt mỏi, sụt cân không rõ nguyên nhân hay viêm phổi, viêm phế quản tái phát thường xuyên. Khi phát hiện các triệu chứng này, người bệnh cần sớm đến bệnh viện kiểm tra, theo Healthline.Thương hiệu dầu nhớt xe máy của Pháp chính thức gia nhập thị trường Việt Nam
DeepSeek R1 được cho là mạnh mẽ không kém gì o1 của OpenAI, tuy nhiên mô hình của DeepSeek lại chỉ tốn 5,6 triệu USD cho việc đào tạo - một con số khiêm tốn so với hơn 100 triệu USD mà OpenAI đã đầu tư cho GPT-4.Mặc dù vậy, không phải ai cũng tin tưởng vào tuyên bố đột phá của DeepSeek, bao gồm người vừa đoạt giải Nobel Hóa học năm 2024 Demis Hassabis - người đã cùng với John Jumper được trao giải nhờ sử dụng thành công AI để dự đoán cấu trúc của hầu hết các loại protein.Tại Hội nghị thượng đỉnh về hành động AI ở Paris (Pháp), Demis Hassabis, người đang giữ chức CEO kiêm đồng sáng lập Google DeepMind, đã có những phát biểu gây chú ý về DeepSeek. Trong tuyên bố của mình, ông Hassabis thừa nhận mô hình này rất ấn tượng và cho rằng nhóm phát triển của DeepSeek là một trong những đội ngũ tốt nhất từ Trung Quốc.Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng nhiều tuyên bố của DeepSeek có thể bị phóng đại và gây hiểu lầm. Hassabis giải thích chi phí mà DeepSeek công bố chỉ là cho "lần chạy đào tạo cuối cùng", không phản ánh toàn bộ chi phí để phát triển một mô hình AI từ đầu đến cuối. Ông cũng cho rằng DeepSeek đã "dựa vào các mô hình phương Tây để chắt lọc", một quan điểm mà OpenAI đã nhấn mạnh ngay sau khi DeepSeek ra mắt.Cuối cùng, Hassabis khẳng định mặc dù DeepSeek rất ấn tượng, Google không coi đây là "giải pháp tối ưu" về mặt công nghệ. Ông cho biết mô hình Gemini của Google hiệu quả hơn DeepSeek về cả chi phí và hiệu suất. Chủ nhân giải Nobel Hóa học 2024 nhấn mạnh: "Chúng tôi chỉ không nói nhiều về điều đó".Sự ra đời của DeepSeek có thể là một bước tiến trong ngành AI, nhưng liệu nó có thực sự là một cuộc cách mạng hay chỉ là một chiêu trò quảng cáo như tuyên bố của Hassabis? Chỉ có thời gian mới có thể đưa ra câu trả lời.
Bạc Liêu: Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè với nhiều mô hình hiệu quả
Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng thời gian đỉnh điểm của tìm kiếm liên quan đến “chuyện ấy” tương ứng với tỷ lệ sinh tăng mạnh ở Mỹ vào 9 tháng sau đó.
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên và đoàn công tác vào ngày 18.3 có cuộc làm việc với một số đơn vị tại TP.HCM về vấn đề sản xuất thuốc, vắc xin, sinh phẩm y tế.Tại cuộc làm việc, ông Nguyễn Ngô Quang, Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và đào tạo (Bộ Y tế) cho biết, trong lĩnh vực khoa học công nghệ, ngành y tế đang triển khai ba tổ hợp. Trong đó tổ hợp thứ ba là phát triển công nghệ sinh học, đây là một trong những ưu tiên hàng đầu mà ngành y tế tập trung.Đó là công nghệ nghiên cứu và sản xuất vắc xin, bao gồm sinh phẩm chẩn đoán, sinh phẩm điều trị. Với mục tiêu phát triển vắc xin thế hệ mới và sinh phẩm chẩn đoán, thuốc sinh học để phòng ngừa, điều trị các loại bệnh, đặc biệt là bệnh truyền nhiễm, các bệnh phức tạp. "Trước đây vắc xin với quan điểm là để phòng bệnh, còn hiện nay tiếp cận vắc xin là để điều trị, nhất là các bệnh mà thuốc tân dược hoặc phương pháp điều trị khác thất bại, không có hiệu quả. Như vậy, việc phát triển công nghệ sinh học, đặc biệt là công nghệ vắc xin hết sức quan trọng", ông Nguyễn Ngô Quang nói.Cũng theo ông Nguyễn Ngô Quang, trên thế giới có rất nhiều công nghệ sản xuất vắc xin nhưng hiện công nghệ mới (mRNA) dần thay thế công nghệ truyền thống. Ngành y tế Việt Nam xác định tập trung vào công nghệ mới, đặc biệt là để sản xuất vắc xin để điều trị."Sau 20 năm, Việt Nam đã có 8 trung tâm nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng vắc xin. Cùng với đó có các nghiên cứu ở cộng đồng, bệnh viện. Hệ thống quản lý phát triển vắc xin của Việt Nam cũng đã được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công nhận. Việt Nam đã nghiên cứu, sản xuất 11/12 vắc xin phục vụ cho chương trình tiêm chủng mở rộng. Việt Nam cũng đã tiến hành gần 30 nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng vắc xin theo tiêu chuẩn quốc tế và dần làm chủ công nghệ sản xuất vắc xin tiên tiến. Hội đồng đạo đức của Bộ Y tế cũng được Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) công nhận", ông Nguyễn Ngô Quang chia sẻ.Tuy nhiên, ông cũng nhìn nhận những khó khăn. Theo đó, phát triển vắc xin bao giờ cũng đòi hỏi đầu tư rất lớn, trang thiết bị đồng bộ và chuyên sâu, đội ngũ nhân lực trình độ cao. Mặt khác, nghiên cứu an toàn miễn dịch, đặc biệt là hiệu quả bảo vệ của vắc xin với thời gian có thể kéo dài 10 - 15 năm. Ngoài ra, việc chuyển giao công nghệ và sở hữu bản quyền cũng còn là thách thức. Chính vì vậy, Bộ Y tế đã ban hành 5 chương trình, trong đó có chương trình riêng cho nghiên cứu, sản xuất vắc xin, là cơ sở giúp cho các đơn vị phối hợp triển khai trên cơ sở nền tảng công nghệ thông minh. Trong năm 2025, ngành ưu tiên cho 4 dự án khoa học công nghệ đột phá, trong đó có dự án nghiên cứu, chuyển giao công nghệ vắc xin, đặc biệt là vắc xin công nghệ mRNA. Ông Nguyễn Ngô Quang cam kết, Bộ Y tế sẽ tạo điều kiện tối đa cho các đơn vị hợp tác quốc tế phát triển nghiên cứu, sản xuất vắc xin. Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, không phải khi dịch xảy ra mới tiêm phòng vắc xin, mà cần một chiến lược dài hạn và nền tảng khoa học công nghệ vững chắc. Đó là chủ động dự báo, chủ động nghiên cứu sản xuất các loại vắc xin mới để sẵn sàng tiêm ngừa, để dịch bệnh không xảy ra, hạn chế nguy cơ cao nhất xảy ra dịch. Đó là mục tiêu chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân."Ngành y tế thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng công nghệ tiên tiến, trong đó có trọng điểm, xây dựng nội lực để sản xuất vắc xin, thuốc sinh học, thuốc chống ung thư… để có sản phẩm hàng đầu, chất lượng cao", Thứ trưởng Bộ Y tế nói.Cũng theo Thứ trưởng Bộ Y tế, hiện nay Việt Nam có trên 100 triệu dân và ý thức chăm sóc sức khỏe, phòng chống bệnh tật của người dân rất cao. Trong đó, một trong những giải pháp chăm sóc sức khỏe ban đầu, dự phòng bệnh truyền nhiễm là tiêm vắc xin. "Bộ Y tế đánh giá cao nỗ lực của các tổ chức nghiên cứu đã không ngừng tìm kiếm mô hình hợp tác mới, sáng tạo để đưa Việt Nam đến gần hơn mục tiêu tự chủ trong sản xuất vắc xin. Đảm bảo nguồn cung ứng ổn định và chất lượng cao", Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên nói.Ông Tuyên yêu cầu các đơn vị trong nước phát triển đội ngũ chất lượng cao, thúc đẩy nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng xây dựng một hệ thống quản lý chất lượng đạt chuẩn quốc tế. Đây là yếu tố cốt lõi để Việt Nam không chỉ sản xuất vắc xin cho nhu cầu sản xuất trong nước mà còn vươn ra quốc tế.Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, hiện Việt Nam đang tiêm 10 loại vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Theo lộ trình đề ra, đến năm 2030 sẽ thêm 4 loại vắc xin vào chương trình. Do vậy, sản xuất vắc xin trong nước cần đáp ứng được tất cả các vắc xin này.
Thi công ì ạch làm khổ dân
Mưa lớn từ ngày 3.3 khiến thủ đô Jakarta bị ngập, có nơi ngập sâu đến 3 m ở những vùng nội đô và ngoại thành, theo Reuters hôm 4.3 dẫn thông báo của cơ quan ứng phó thiên tai Indonesia.Tình trạng ngập lụt khiến một số con đường bị phong tỏa và hơn 1.000 ngôi nhà và nhiều xe cộ chìm trong nước.Thống đốc vùng Jakarta Pramono Anung nâng cảnh báo nguy hiểm do thiên tai lên mức cao thứ hai. Ông chỉ đạo chính quyền địa phương kích hoạt các ống bơm để rút nước khỏi vùng bị ngập lụt và thực hiện các biện pháp điều chỉnh thời tiết phù hợp.Một trong những biện pháp can thiệp là bắn pháo sáng chứa muối vào các đám mây để mưa xảy ra sớm hơn trước khi mây tiến vào đất liền.Truyền thông địa phương đưa tin nước lũ cũng gây ngập một bệnh viện ở thị trấn phía đông Jakarta là Bekasi, với nước xâm nhập một số khu y tế và buộc phía bệnh viện phải sơ tán gấp các bệnh nhân đi nơi khác. Tình trạng mất điện đồng thời xảy ra ở một số khu của bệnh viện.Các đội cứu hộ sử dụng xuồng cao su sơ tán người dân bị mắc kẹt trong vùng lũ ở một khu dân cư của thị trấn Bekasi.Bà Sri Suyatni, 50 tuổi, cho hay không có thời gian thu thập đồ dùng cá nhân trước khi sơ tán và cả ngôi nhà của bà bị chìm trong nước.Vùng thủ đô Jakarta, nơi có hơn 30 triệu dân, thường xuyên bị lũ tấn công. Tuy nhiên, một số báo đài địa phương cho hay đây là đợt mưa lớn gây lũ nghiêm trọng nhất kể từ năm 2020, đặc biệt ở thị trấn Bekasi.
